Υπάρχει συνεχής αύξηση στον αριθμό των τουριστών που επιλέγουν διακοπές με κρουαζιερόπλοια ή με ιδιωτικά yacht και ένας από τους λόγους είναι η πανδημία των προηγούμενων ετών. Πλέον, οι τουρίστες επιλέγουν πιο απομονωμένα μέρη, που μόνο yacht έχουν πρόσβαση, αλλά και σε συνθήκες ελεγχόμενες όπως τα κρουαζιερόπλοια.
Οι κρουαζιέρες είναι ένας κλάδος που προσφέρει πολλές θέσεις εργασίας σε όλο τον κόσμο, αλλά και στην Ελλάδα. Στην Ευρώπη, το 2021, μέσω των κρουαζιέρων καλύφθηκαν 315.000 θέσεις εργασίας, με τις 15.100 από αυτές να βρίσκονται στην Ελλάδα.
Η Ελλάδα είναι ένας προορισμός που επιλέγεται κάθε χρόνο από ξένες εταιρείες και σύμφωνα με την Ένωση Λιμένων Ελλάδας, το 2022 καταγράφηκαν 4.614 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων στην Ελλάδα, ενώ το 2021 οι αφίξεις ήταν λιγότερο από τις μισές. O τουριστικός κλάδος στην Ελλάδα συνείσφερε, το 2021, 17,6 δισ. ευρώ στην εθνική οικονομία. Από τα 17,6 δισ. ευρώ το 1,1 δισ. προήλθε από την δραστηριότητα των κρουαζιερόπλοιων, σε αντίθεση με το 2019 που το οικονομικό όφελος ήταν στα 957 εκατ. ευρώ.
Στη συνάντηση που έγινε στην Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού (European Parliament Committee on Transport and Tourism -TRAN), το 2022, ανακοινώθηκε ότι η Ελλάδα είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς yachting στον κόσμο με περισσότερα από 170.000 σκάφη όλων των μεγεθών έτοιμα για χρήση. Από τα 170.000 σκάφη που είναι διαθέσιμα για ναύλωση, τα 6.600 είναι για επαγγελματική χρήση και ο αριθμός αυτός, αναμένεται να αυξάνεται κατά 200-300 κάθε χρόνο.
Με τα παραπάνω στοιχεία καλό είναι να αναλογιστεί κανείς το μέγεθος των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου και της ενεργειακής κατανάλωσης που γίνεται στα κρουαζιερόπλοια και στα ιδιωτικά yacht.
Η ναυτιλία εκπέμπει περίπου το 2,9% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, δηλαδή λίγο πάνω από ένα δισεκατομμύριο τόνους CO² ετησίως. Το μερίδιο των θαλάσσιων μεταφορών στις συνολικές Ευρωπαϊκές εκπομπές CO² είναι 3-4%. Για το έτος 2019, τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων αντιπροσώπευαν το μεγαλύτερο μερίδιο των συνολικών εκπομπών, με 30%, τα πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου περίπου το 12%, ενώ τα cargo και τα πλοία μεταφοράς ιδιωτικών αυτοκινήτων/επιβατών μαζί ευθύνονταν για το 16% (21 εκατομμύρια τόνους εκπομπών CO²), των εκπομπών.
Τα κρουαζιερόπλοια εκπέμπουν ετησίως κατά μέσο όρο περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από οποιοδήποτε άλλο είδος πλοίου.
Έχει διαπιστωθεί ότι τα κρουαζιερόπλοια εκπέμπουν ετησίως κατά μέσο όρο περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από οποιοδήποτε άλλο είδος πλοίου, και αυτό λόγω του κλιματισμού, των θερμαινόμενων πισινών και άλλων ξενοδοχειακών παροχών τους.
Δεν υπάρχουν πολλές διεθνείς έρευνες για το πόσο επιβαρυντικό είναι ένα ταξίδι με κρουαζιερόπλοιο ή με yacht, όμως με έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το FOE (Friend of the Earth), ένα άτομο που θα επιλέξει να κάνει διακοπές με ένα τυπικό κρουαζιερόπλοιο, από το Seattle έως την Αλάσκα (7 ημέρες ταξίδι), εκπέμπει περίπου 421,43 κιλά CO² την ημέρα. Επιπλέον, σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Μεταφορών (ICCT), στην παγκόσμια απογραφή των εκπομπών της ναυτιλίας (2013-2015), κατέληξαν ότι τα μεγαλύτερα και πιο αποδοτικά κρουαζιερόπλοια στον κόσμο εκπέμπουν περίπου 250 γραμμάρια CO²/ανά επιβατικό χιλιόμετρο. Αντιθέτως, η μέση ένταση άνθρακα του κλάδου των αεροσκαφών κυμαίνεται από περίπου 10 γραμμάρια CO²/ανά επιβατικό χιλιόμετρο έως 130 γραμμάρια CO²/ανά επιβατικό χιλιόμετρο.
Λόγω της αύξησης των αριθμών των κρουαζιέρων αλλά και των νέων διεθνών νόμων για το μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, ο Παγκόσμιος Oργανισμός Kρουαζιέρας (CLIA) δημιούργησε το πρόγραμμα «net zero» για απανθρακοποίηση το αργότερο μέχρι το 2050 και προβλέπει μείωση εκπομπών κατά 40% έως το 2030 και κατά 70% έως το 2040.
Παρακάτω θα δούμε με ποιες ενέργειες μπορεί να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος.
1. Παράκτια ενεργειακή υποστήριξη-Cold Ironing. Όταν ένα κρουαζιερόπλοιο είναι αγκυροβολημένο χρησιμοποιεί τις βοηθητικές μηχανές του για την υποστήριξη ορισμένων βασικών λειτουργιών. Καθ’ όλη αυτή την διάρκεια παράγονται SOx, NOx, CO2 και άλλα σωματίδια. Για την εξάλειψη αυτών των εκπομπών δίνεται η δυνατότητα χρήσης ενέργειας από τις εγκαταστάσεις παράκτιας ενεργειακής υποστήριξης στους λιμένες. Είναι μια περίπλοκη τεχνολογικά διαδικασία, και για τα λιμάνια και τα κρουαζιερόπλοια, αλλά θα φέρει πολλά θετικά και θα είναι πολύ πιο πράσινη τεχνολογία αν η ενέργεια αυτή προέρχεται από ΑΠΕ. Όπως αναφέρει σχετική μελέτη (Arduino et al., 2011), σε 10 ώρες στάσης ενός κρουαζιερόπλοιου, οι εκπομπές του CO2 μειώνονται από 72,2 σε 50,1 τόνους, το οξείδιο του αζώτου από 1,47 σε 0,04 τόνους το οξείδιο του θείου από 1,23 σε 0,04 τόνους.
2. Εναλλακτικά καύσιμα. Με τη χρήση υγροποιημένου φυσικού αερίου-LNG μπορεί να επιτευχθεί 20% μείωση στις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου. Υπάρχουν όμως και άλλα καύσιμα που προσφέρουν είτε ουδέτερο άνθρακα (καύσιμα που η βάση τους είναι ο άνθρακας, αλλά ούτε συνεισφέρουν ούτε μειώνουν τον άνθρακα στην ατμόσφαιρα), είτε μηδενικό άνθρακα (καύσιμα που δεν εκπέμπουν άνθρακα και βοηθάνε στη μείωση του από την ατμόσφαιρα), ως τελικό προϊόν που εκλύεται στην ατμόσφαιρα. Για παράδειγμα, τα βιοκαύσιμα και το μεθάνιο συγκαταλέγονται στα neutral-carbon καύσιμα. Το υδρογόνο και η αμμωνία που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σαν εναλλακτικά καύσιμα για τα κρουαζιερόπλοια, είναι zero-carbon καύσιμα. Για τα ήδη υπάρχοντα κρουαζιερόπλοια υπάρχει το θέμα μετατροπής και βελτίωσης των εκάστοτε μηχανών για την χρήση νέων εναλλακτικών καυσίμων και να υπολογιστεί το ανάλογο κόστος.
3. Συστήματα καθαρισμού καυσαερίων (EGCS)-Scrubbers. Τα συστήματα αυτά χρησιμοποιούνται για την απομάκρυνση των σωματιδίων και των επιβλαβών συστατικών (SOx και NOx), από τα καυσαέρια που παράγονται κατά την διεργασία καύσης, αλλά και τον έλεγχο της ρύπανσης της ατμόσφαιρας. Τα EGCS έχουν περιορίσει αρκετά τις εκπομπές καυσαερίων, ιδιαίτερα για τα μεγάλα κρουαζιερόπλοια (mega-ships) σε ποσοστό 75%.
Με βάση τις υπάρχουσες νομοθεσίες και αυτές που θα ακολουθήσουν, εταιρείες στον κλάδο της κρουαζιέρας αλλά και ιδιώτες yacht θα πρέπει να καταγράφουν και να παρακολουθούν τις εκπομπές και την ενεργειακή τους κατανάλωση.
Η Ελλάδα βασίζεται στο ναυτικό τουρισμό για την οικονομική της ανάπτυξη. Κάθε χρόνο υπάρχει αύξηση των τουριστών που επιλέγουν διακοπές με κρουαζιέρες και yacht, που αυτό έχει σαν αποτέλεσμα μεγάλο αντίκτυπο στο περιβάλλον και στις εκπομπές που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα. Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (IMO), έχει ήδη δημιουργήσει στρατηγική για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου από τη διεθνή ναυτιλία, συμπεριλαμβανομένων και των κρουαζιέρων. Πρόσθετα με τη στρατηγική αυτή, η ΕΕ διαθέτει δικές της νομοθεσίες για τη μείωση της έντασης των αερίων του θερμοκηπίου από ναυτιλιακά καύσιμα, από το 2025. Για παράδειγμα, στην οδηγία για το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) υπογραμμίζεται η ανάγκη να ληφθούν μέτρα για τις εκπομπές αερίων της ναυτιλίας. Με βάση τα παραπάνω για τις νομοθεσίες που ήδη είναι σε εφαρμογή αλλά και για αυτές που θα ακολουθήσουν, όλες οι εταιρείες που ασχολούνται με τις κρουαζιέρες αλλά και ιδιώτες yacht χρειάζεται να έχουν ένα σύστημα καταγραφής και παρακολούθησης των εκπομπών τους και της ενεργειακής τους κατανάλωσης.
Στην E-On Integration, παρέχουμε την cloud πλατφόρμα RIBIA GHG, που δίνει τη δυνατότητα σε όλους να καταγράψουν, υπολογίσουν και να δημοσιοποιήσουν το ανθρακικό τους αποτύπωμα, αλλά και να δημιουργήσουν ενέργειες μετριασμού για την επίτευξη του στόχου για τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου.
Comments