Το 2016 τέθηκε σε ισχύ η Συμφωνία του Παρισιού με στόχο τη «συγκράτηση της αύξησης της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας σε επίπεδα πολύ κάτω των 2°C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα», ενώ την ίδια στιγμή κάποιοι αρχηγοί κρατών συνεχίζουν τις προσπάθειες για τον λιγότερο εφικτό στόχο του περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5°C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Για να επιτευχθεί ο στόχος διατήρησης της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5-2°C θα πρέπει οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου να μειωθούν πάνω από 40% έως το 2030. Πολλοί είναι οι επιστήμονες που πιστεύουν ότι το RCP2.6 (αισιόδοξο σενάριο) είναι πλέον αδύνατο να επιτευχθεί, παρ’ όλες τις προσπάθειες των κρατών που γίνονται για τη μείωση των αερίων. Επιπλέον, ήδη υπάρχει η έντονη αντίληψη ότι βρισκόμαστε στο μονοπάτι μεταξύ του σεναρίου RCP6.0 και του RCP8.5 (κακό σενάριο), στα οποία η θερμοκρασία προβλέπεται να αυξηθεί μεταξύ 2,0-3,7°C (RCP6.0) και 3,2-5,4°C (RCP8.5), σε σχέση με την περίοδο 1850-1900.
Φαίνεται ότι πιθανότατα να μην γίνεται κάποια ουσιαστική προσπάθεια από τους σημαντικούς παράγοντες της Κοινωνίας και της Οικονομίας για τη γρήγορη αποδέσμευση μας από τα ορυκτά καύσιμα. Σύμφωνα με την εφημερίδα The Guardian, το 2021, η βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων έλαβε επιπλέον στήριξη 1 δισ. λιρών από την Αγγλική κυβέρνηση σε σύγκριση με το 2020. Σημαντικό ποσοστό των χρημάτων αυτών προορίζονταν συγκεκριμένα για τη στήριξη νέων εξορύξεων ορυκτών καυσίμων. Αντιθέτως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το ίδιο έτος, έλαβαν αύξηση στη στήριξη κατά μόλις 1 εκατ. λιρών. Επιπλέον, μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου έκαναν ένα βήμα πίσω στις υποσχέσεις τους να μειώσουν τις εκπομπές τους έως το 2030, και πλέον οι δεσμεύσεις τους αφορούν σε πολύ μικρότερο ποσοστό μείωσης. Παράλληλα, μεγάλες εταιρείες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στον Καναδά, συνεχίζουν τις δισεκατομμυρίων επενδύσεις τους σε έργα ορυκτών καυσίμων για την επέκταση αγωγών πετρελαιοειδών και φυσικού αερίου.
Γιατί όμως είναι τόσο δύσκολο στη σημερινή κοινωνία να γίνει απόλυτη μετάβαση από την καύση ορυκτών καυσίμων σε καθαρές πηγές που θα έχουν μηδενική εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου;
Υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι που η χρήση των ορυκτών καυσίμων είναι ακόμα αναγκαία στη σημερινή κοινωνία.
Αρχικά, είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής του αναπτυγμένου κόσμου έχει συνδεθεί άμεσα με την υπερβολική χρήση των ορυκτών καυσίμων. Για παράδειγμα, η θέρμανση των κατοικιών, τα μεταφορικά μέσα, η χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, τα συστήματα επεξεργασίας και συντήρησης των τροφίμων, αλλά και όλες οι δραστηριότητες της καθημερινότητάς έχουν αναπτυχθεί και εξελίσσονται με την καύση ορυκτών καυσίμων (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, άνθρακας). Αν ο άνθρωπος δεν χρησιμοποιούσε τόσο πολύ το αυτοκίνητο, δεν ταξίδευε τόσο συχνά ή δεν κατανάλωνε τόσα αγαθά, το αποτύπωμα σε ορυκτά καύσιμα θα ήταν πολύ χαμηλότερο.
Δεν έχει ακόμη βρεθεί μια ισχυρή εναλλακτική λύση στον κλάδο της Ενέργειας ώστε να συντηρηθεί ο μοντέρνος τρόπος ζωής του ανθρώπου, με μείωση όμως του ανθρακικού αποτυπώματός του.
Όμως, αυτή η συμπεριφορά δεν θα αλλάξει και αντιθέτως εκτιμάται ότι θα ενταθεί στο μέλλον όσο αυξάνεται ο παγκόσμιος πληθυσμός. Επομένως πρέπει να βρεθεί μια ή περισσότερες εναλλακτικές για να συντηρηθεί ο μοντέρνος τρόπος ζωής του ανθρώπου, με μείωση όμως του ανθρακικού αποτυπώματός του.
Μέχρι στιγμής, δεν έχει βρεθεί ακόμα μια ισχυρή λύση στον κλάδο της Ενέργειας, συγκρίσιμη με τη διαθεσιμότητα και τις δυνατότητες των ορυκτών καυσίμων. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), αν και χρόνια στο προσκήνιο, δεν έχουν καταφέρει να επικρατήσουν έναντι των ορυκτών καυσίμων για διάφορους λόγους. Τέτοιοι λόγοι είναι για παράδειγμα η εξάρτηση των ΑΠΕ από τις καιρικές συνθήκες κάθε περιοχής, το υψηλό κόστος εγκατάστασης, π.χ. των ανεμογεννητριών, η χαμηλότερη απόδοσή τους (δηλαδή παραγόμενη ενέργεια ανά τετραγωνικό εγκατάστασης) και η επίδραση που έχουν οι υποδομές πριν και μετά την εγκατάστασή τους στην πανίδα και τη χλωρίδα μιας περιοχής. Από την άλλη, η χρήση πυρηνικής ενέργειας, που έχει μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση από τα ορυκτά καύσιμα, είναι μια λύση που μπορεί στο μέλλον να μας λύσει τα χέρια, όμως ακόμα δεν έχει φτάσει σε σημείο ευρείας διάθεσης στο τεχνολογικό επίπεδο που βρίσκεται αυτή τη στιγμή, μεταξύ άλλων λόγω του πολύ υψηλού κόστους και των ζητημάτων διαχείρισης αποβλήτων.
Όλη η ενεργειακή υποδομή έχει χτιστεί με βάση τη χρήση των ορυκτών καυσίμων και είναι δύσκολο να εγκαταλειφθεί εφόσον δεν έχει αποσβεστεί το κόστος της.
Ακόμα και αν βρεθεί βιώσιμη εναλλακτική, όλη η ενεργειακή μας υποδομή έχει χτιστεί με βάση την εύκολη και φθηνή χρήση των ορυκτών καυσίμων. Οι περισσότερες εγκαταστάσεις (διυλιστήρια, αγωγοί) έχουν περιόδους απόσβεσης 15 ετών ή και περισσότερο, και η αποπληρωμή των επενδύσεων που έχουν γίνει σε αγωγούς μεταφοράς θα γίνει σε 10 με 20 χρόνια. Είναι λοιπόν επόμενο οι επενδυτές να μην θέλουν να διακοπεί η λειτουργία τους, μέχρις ότου να αποσβέσουν τα λεφτά που έχουν δώσει. Επιπλέον, πληθώρα συσκευών και εξοπλισμού που χρησιμοποιούμε σε καθημερινή βάση είναι φτιαγμένα έτσι ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν με ενέργεια που βασίζεται σε ορυκτά καύσιμα. Για παράδειγμα, η κατασκευή και η χρήση των περισσότερων αυτοκινήτων, οι οικιακές συσκευές, τα συστήματα θέρμανσης και κλιματισμού αλλά και μεγαλύτερης κλίμακας εξοπλισμοί όπως οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και η μεταφορά καυσίμων, λειτουργούν με κύρια πηγή την καύση ορυκτών καυσίμων.
Ένα τελευταίο στοιχείο που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας είναι ότι πολλές πόλεις, όπως η Κομητεία Kern της Καλιφόρνιας, εξαρτώνται σημαντικά από τους φόρους των μεγάλων εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Τέτοιες πολυεθνικές έχουν εισχωρήσει τόσο βαθιά στην καθημερινότητα των κατοίκων, που μέσω αυτών χρηματοδοτούνται τα σχολεία, οι υπηρεσίες καθαρισμού και άλλες κοινωνικές υπηρεσίες. Επιπλέον, προσφέρουν δουλειές στους κατοίκους της περιοχής. Ως εκ τούτου υπάρχει μια σύνδεση που δύσκολα μπορεί να διασπαστεί βραχυπρόθεσμα και χωρίς έντονες αντιδράσεις από τους ίδιους τους πολίτες.
Η ολοκληρωτική μετάβαση από την καύση ορυκτών καυσίμων στη μη χρήση τους και στη χρήση βιώσιμων εναλλακτικών, μπορεί να πάρει αρκετά χρόνια παραπάνω από το 2050.
Η ολοκληρωτική μετάβαση από την καύση ορυκτών καυσίμων στη μη χρήση τους και στη χρήση βιώσιμων εναλλακτικών, μπορεί να πάρει αρκετά χρόνια παραπάνω από το 2050, που είναι η καταληκτική χρονιά για τον στόχο Net-Zero. Ως εκ τούτου, χρειάζεται να βρεθεί μια λύση πέραν της απαγόρευσης της χρήσης των ορυκτών καυσίμων, για να μειωθούν τα αέρια του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα αλλά και να επιτευχθεί ο στόχος του Net-Zero Carbon. Μια τέτοια λύση που αναπτύσσεται ταχέως είναι η δέσμευση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα (CCS-Carbon Capture and Storage) το οποίο θα αναπτυχθεί σε επόμενο άρθρο.
Το μέλλον των ορυκτών καυσίμων και της ενεργειακής κατανάλωσης στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο είναι κάτι που στην E-ON INTEGRATION παρακολουθούμε προσεκτικά στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων μας. Προσφέροντας συμβουλευτικές υπηρεσίες, αξιολογώντας πιθανούς κινδύνους και ευκαιρίες στον ενεργειακό τομέα και χρησιμοποιώντας την ανάλυση δεδομένων για την πρόβλεψη τάσεων, μπορούμε να βοηθήσουμε μια επιχείρηση να επιτύχει τον στόχο Net-Zero Carbon. Επιπλέον, έχουμε δημιουργήσει μια πλατφόρμα cloud που μπορεί να προσφέρει σε όλους τους ενδιαφερόμενους, τόσο εντός όσο και εκτός της επιχείρησης, εις βάθος γνώσεις που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη της στρατηγικής τους.
Comments