top of page

Κλιματικές αποζημιώσεις





Σύμφωνα με την έρευνα “Time to pay the piper: Fossil fuel companies’ reparations for climate damages” που δημοσιεύθηκε στο CellPress και συγκεκριμένα στο διαδικτυακό περιοδικό One Earth, κάποιες από τις κορυφαίες εταιρείες πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα (π.χ. ExxonMobil, Saudi Aramco, και Shell) θα πρέπει να πληρώσουν 5,4 δις δολάρια για την αποκατάσταση των ζημιών που προκλήθηκαν από ξηρασία, πυρκαγιές, άνοδο της στάθμης της θάλασσας και λιώσιμο των παγετώνων, μεταξύ άλλων κλιματικών καταστροφών που αναμένονται μεταξύ 2025 και 2050.



Οι πλούσιες βιομηχανικές χώρες -αναπτυγμένες χώρες- έχουν συμβάλει σημαντικά στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ενώ άλλες, κυρίως αναπτυσσόμενες χώρες, έχουν επωμιστεί το μεγαλύτερο βάρος των καταστροφών που σχετίζονται με το κλίμα χωρίς να έχουν συμβάλει σημαντικά στο πρόβλημα. Για την εξισορρόπηση της κατάστασης μεταξύ αυτών που μολύνουν και αυτών που δέχονται τις επιπτώσεις, έχουν δημιουργηθεί οι αποζημιώσεις για το κλίμα, που αφορούν στην αποζημίωση κοινοτήτων και χωρών που πλήττονται από την κλιματική αλλαγή λόγω ιστορικών και συστημικών παραγόντων, παρά το μικρό τους μερίδιό στην επιβάρυνση του κλίματος. Οι αποζημιώσεις για το κλίμα - ή "απώλειες και ζημίες" όπως αναφέρονται από τα Ηνωμένα Έθνη - υπολογίζουν το οικονομικό τίμημα των καταστροφών που προκαλούνται από το κλίμα, όπως οι πλημμύρες, οι πυρκαγιές και οι τυφώνες. Υπάρχουν επίσης κλιματικές επιπτώσεις που χρειάζονται χρόνια να εμφανίσουν επιπτώσεις, όπως η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, αλλά μπορούν να προκαλέσουν μη αναστρέψιμες ζημιές με την πάροδο του χρόνου.


Ο στόχος είναι η αναγνώριση της άνισης κατανομής των περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων ώστε να υπάρξει διόρθωση των ανισοτήτων μέσω της οικονομικής και τεχνολογικής υποστήριξης και ενίσχυσης.

Στο International Cooperation Forum στην Αίγυπτο, το 2022, ανακοινώθηκε ότι με βάση τους υπολογισμούς από τον Όμιλο της Αφρικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης η Αφρικανική ήπειρος χάνει μεταξύ 5 και 15 τοις εκατό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) της κάθε χρόνο από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, σύμφωνα με τους Anil Markandya και Mikel González-Eguino (2018), το κόστος των απωλειών και ζημιών στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος θα μπορούσε να φθάσει από 290 έως 580 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2030.


Γενικότερα, οι κλιματικές αποζημιώσεις έχουν σαν στόχο την αναγνώριση της άνισης κατανομής των περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων και επιδιώκουν να διορθωθούν αυτές οι ανισότητες μέσω της οικονομικής και τεχνολογικής υποστήριξης και ενίσχυσης. Η διαδικασία αυτή θα επιτρέπει στις ευάλωτες χώρες να χρησιμοποιούν τις αποζημιώσεις αυτές για τη μετεγκατάσταση ή την ανοικοδόμηση τους μετά από ακραία καιρικά φαινόμενα, την απώλεια μέσων διαβίωσης λόγω της καταστροφής του οικοσυστήματος και τις μη οικονομικές απώλειες, όπως η απώλεια πολιτισμού και παράδοσης.


Ο ακριβής ποσοτικός προσδιορισμός της ιστορικής ευθύνης χωρών ή οντοτήτων για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι μια αρκετά πολύπλοκη και πολύ-παραγοντική διαδικασία

Ανεξάρτητα από το πόσο εμφανείς είναι οι καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ο ακριβής ποσοτικός προσδιορισμός της ιστορικής ευθύνης χωρών ή οντοτήτων είναι μια αρκετά πολύπλοκη και πολύ-παραγοντική διαδικασία. Όπως αναφέρθηκε σε ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Sustainability, μέχρι στιγμής, η προτεινόμενη αποζημίωση, η οποία ανέρχεται σε σχεδόν 6 δισ. δολάρια ετησίως, ορίζεται να καταβληθεί σε αναπτυσσόμενες χώρες με ιστορικά χαμηλή ρύπανση, οι οποίες πρέπει να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα, παρά το γεγονός ότι δεν έχουν ακόμη χρησιμοποιήσει το μερίδιο που τους αναλογεί από τον παγκόσμιο προϋπολογισμό άνθρακα.


Ταυτόχρονα με την ποσοτικοποίηση της ευθύνης για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της, σημαντική πρόκληση είναι και ο καθορισμός του τρόπου διανομής των αποζημιώσεων με τρόπο δίκαιο και ισότιμο. Σημαντική είναι και η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας αλλά και η εξασφάλιση ότι τα κεφάλαια που διατίθενται ως αποζημιώσεις να φτάσουν στις πιο ευάλωτες κοινότητες και όχι να χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά. Επιπλέον, πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι η ενασχόληση με την ιστορική ευθύνη μπορεί να εμποδίσει τις προσπάθειες εστίασης σε άμεσες και μελλοντικές λύσεις για την κλιματική αλλαγή.


Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, μεταξύ άλλων, έχουν δείξει την αντίθεσή τους στις κλιματικές αποζημιώσεις. Η Αμερική έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα καταβάλλει αποζημιώσεις σε καμία χώρα που πλήττεται από καταστροφές που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή. Ο λόγος είναι ακόμα ασαφής, αν και αυτή η άρνηση μπορεί να οφείλεται στην αποφυγή οποιασδήποτε ευθύνης που να σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή ώστε να μην μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μελλοντικές δικαστικές διαμάχες που αφορούν στην κλιματική αλλαγή.


Οι κλιματικές αποζημιώσεις δεν είναι πανάκεια για την αντιμετώπιση και την προσαρμογή μας στην κλιματική αλλαγή. Θεωρείται μια παγκόσμια πρόκληση που απαιτεί μια πολύπλευρη προσέγγιση

Παρ’ όλα αυτά οι κλιματικές αποζημιώσεις δεν είναι πανάκεια για την αντιμετώπιση και την προσαρμογή μας στην κλιματική αλλαγή. Θεωρείται μια παγκόσμια πρόκληση που απαιτεί μια πολύπλευρη προσέγγιση. Χρειάζεται να υπάρχει ο συνδυασμός των αποζημιώσεων με συλλογικές δράσεις, διεθνείς συνεργασίες και συντονισμένες προσπάθειες για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της κλιματικής αλλαγής και για την εφαρμογή ολοκληρωμένων λύσεων και την επίτευξη ουσιαστικών αποτελεσμάτων για ένα βιώσιμο μέλλον.


Στην E-On Integration μέσω του λογισμικού RiskClima και των εξειδικευμένων υπηρεσιών που προσφέρει, κάθε επιχείρηση θα μπορεί να διερευνά δράσεις προσαρμογής σε κάθε φυσικό και μεταβατικό κίνδυνο προερχόμενο από την κλιματική αλλαγή. Παράλληλα, μέσω του λογισμικού RIBIA ESG μια επιχείρηση έχει τη δυνατότητα να ελέγξει το πόσο “πράσινη” και βιώσιμη, με βάση ευρωπαϊκά κριτήρια, είναι η δραστηριότητα στην οποία θέλει να επενδύσει και αν αυτή η επένδυση αποτελείται από θετικά περιβαλλοντικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά.



Yorumlar


bottom of page